BYD năm 2021
Lịch sử hình thành và phát triển của hãng xe hơi BYD
BYD (Build Your Dreams) được thành lập vào năm 1995 tại Thâm Quyến, Trung Quốc, bởi Wang Chuanfu. Ban đầu, BYD tập trung vào sản xuất pin, đặc biệt là pin lithium-ion, và trở thành nhà cung cấp pin lớn cho các tập đoàn như Nokia. Năm 2003, BYD mở rộng sang lĩnh vực ô tô bằng việc mua lại Xi'an Qinchuan Automobile, đánh dấu bước ngoặt trở thành nhà sản xuất xe hơi. Mẫu xe đầu tiên, BYD F3, ra mắt năm 2005, và đến năm 2008, BYD giới thiệu F3DM – dòng xe plug-in hybrid (PHEV) đầu tiên trên thế giới, mở đường cho kỷ nguyên xe năng lượng mới (NEV). Năm 2009, BYD ra mắt xe điện thuần túy đầu tiên, BYD e6.
Từ năm 2020, BYD ghi nhận tăng trưởng vượt bậc nhờ nhu cầu xe NEV tại Trung Quốc. Năm 2022, hãng bán được hơn 1,85 triệu xe, vượt Tesla để trở thành nhà sản xuất xe điện lớn nhất thế giới về số lượng bán ra (theo EV Volumes). Đến quý 4 năm 2023, BYD chính thức vượt Tesla về doanh số xe điện thuần túy, đạt 1,6 triệu chiếc so với 1,81 triệu của Tesla. BYD ngừng sản xuất xe động cơ đốt trong từ năm 2022 để tập trung vào xe điện (BEV) và hybrid (PHEV), với các thương hiệu con như Denza (hạng sang), Yangwang (siêu sang), và Fangchengbao (xe chuyên dụng).
BYD nổi bật với công nghệ pin Blade (Lithium Iron Phosphate - LFP), được đánh giá an toàn hàng đầu nhờ khả năng chống cháy nổ, biến dạng và tỏa nhiệt. Hãng tự chủ toàn bộ quy trình sản xuất pin, tạo lợi thế cạnh tranh so với các đối thủ như Tesla, Volkswagen, hay Honda. Doanh số năm 2023 đạt 3,02 triệu xe, tăng 61,9% so với 2022, với thị phần xe điện tại Trung Quốc lên tới 35,5%. BYD cũng mở rộng ra các thị trường quốc tế như châu Âu, Đông Nam Á, châu Đại Dương, và Mỹ Latinh, với kế hoạch xây dựng nhà máy tại Hungary (2025-2026) và Thái Lan (150.000 xe/năm).
Sự phát triển của BYD được hỗ trợ bởi chính sách ưu đãi của chính phủ Trung Quốc và khoản đầu tư 225 triệu USD từ Berkshire Hathaway của Warren Buffett vào năm 2008. Với các dòng xe đa dạng như Han, Tang, Qin, Dolphin, và Seagull, cùng giá cả cạnh tranh (14.560–43.700 USD), BYD đang hướng tới mục tiêu bán 4 triệu xe trong năm 2024 và chiếm 50% thị phần quốc tế.
Đôi nét về BYD tại thị trường Việt Nam
BYD chính thức gia nhập thị trường Việt Nam từ tháng 5/2024, đánh dấu bước tiến trong chiến lược mở rộng tại Đông Nam Á. Hãng ra mắt ba mẫu xe điện: BYD Atto 3 (SUV hạng C, giá từ 766 triệu đồng), BYD Seal (sedan hạng D, từ 1,19 tỷ đồng), và BYD Dolphin (hatchback hạng B, cạnh tranh với Toyota Yaris, Suzuki Swift). Các mẫu xe này được nhập khẩu từ Thái Lan, trang bị pin Blade với khả năng sạc nhanh (30–80% trong 30 phút), tính năng Vehicle-to-Load (V2L), và màn hình xoay 90 độ. BYD Seagull (hatchback hạng A) cũng được kỳ vọng cạnh tranh với VinFast VF5 (458–538 triệu đồng).
BYD đã tổ chức nhiều sự kiện lái thử tại Hà Nội và TP.HCM, đồng thời tham gia Vietnam Motor Show 2024, giới thiệu thêm các mẫu cao cấp như YangWang U8 (SUV) và Denza D9 (MPV). Hãng đặt mục tiêu bán 5.000 xe trong 6 tháng cuối năm 2024 (khoảng 900 xe/tháng), một con số tham vọng nhưng khả thi nhờ thành công tại Thái Lan (30.650 xe năm 2023, chiếm 40% thị phần xe điện).
Tuy nhiên, BYD đối mặt với nhiều thách thức tại Việt Nam:
- Cạnh tranh khốc liệt: Đối thủ chính là VinFast với hệ thống 150.000 cổng sạc phủ khắp 63 tỉnh thành và chính sách sạc miễn phí 1–2 năm. Các hãng như Toyota, Honda, và Tesla cũng đẩy mạnh xe điện.
- Hạ tầng trạm sạc: BYD chỉ có 13 đại lý với trạm sạc phục vụ chủ yếu cho bảo dưỡng, chưa đáp ứng nhu cầu sạc công cộng. Hãng dự kiến mở rộng lên 100 đại lý vào năm 2026.
- Tâm lý người tiêu dùng: Xe Trung Quốc vẫn gặp rào cản về nhận thức thương hiệu và lo ngại giữ giá khi bán lại, đặc biệt sau vụ việc giảm giá liên tục tại Thái Lan, gây phản ứng tiêu cực từ khách hàng.
- Giá bán: Mức giá của BYD tại Việt Nam cao hơn kỳ vọng, ví dụ Atto 3 ngang ngửa VinFast VF6 (675–866 triệu đồng) và Toyota Corolla Cross (825–905 triệu đồng).
BYD đang hợp tác với các đối tác địa phương để phát triển trạm sạc, bảo hiểm, và dịch vụ hậu mãi, đồng thời cam kết xây dựng hệ sinh thái xanh. Dù khó trở thành số 1 tại Việt Nam do cạnh tranh từ VinFast và các thương hiệu lớn, BYD vẫn có tiềm năng nhờ công nghệ tiên tiến, giá cạnh tranh, và chính sách hỗ trợ xe điện của chính phủ Việt Nam (miễn giảm thuế, hỗ trợ tài chính).
Kết luận: Với nền tảng công nghệ mạnh mẽ và chiến lược toàn cầu hóa, BYD đang khẳng định vị thế tại Việt Nam, nhưng cần giải quyết các thách thức về hạ tầng sạc, định giá, và tâm lý người tiêu dùng để đạt được thành công bền vững